MUZYCZNE ROZRYWKI RENESANSU-MADRYGAŁ I TEORIE RENESANSU! PILNE proszę o bardzo szybką pomoc :)

Renesansu nie można nazwać odłączeniem od średniowiecza, niemożliwe byłoby zignorowanie 1000 lat dziejów ludzkości, niedorzeczne jest zaprzeczanie ówczesnym zdobyczom- renesans jest w dużym stopniu kontynuacją tego, co w średniowieczu się zaczęło. Jak każda epoka- może zawierać krytykę poprzedniej, ten element jest wręcz konieczny na pewnym etapie, jako bodziec do przemian i poszukiwań, ale nie może być całkowitym odłączeniem od przeszłości. Podstawowym założeniem renesansu jest afirmacja człowiekiem, postawienie na rozwój jednostki. Mottem przewodnim zwykło czynić się słowa Terencjusza: "Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie nie jest mi obce". Założenie to nie jest jednak całkowicie sprzeczne z duchem średniowiecza. Intuicyjnie wyczuwamy wręcz, że ma ono na celu odłączenie się od pewnych powstałych w średniowieczu wypaczeń, ale nie neguje go w sposób absolutny. Przyglądając się muzyce tych dwóch epok- dostrzegamy ich zależność, przedłużenie procesów rozpoczętych w średniowieczu, kontynuację wielu prądów. Kolejno: 1. Pierwszym skojarzeniem przychodzącym na myśl, gdy pada hasło: renesans, jest śpiew chóralny a capella. Wszystko, co się w nim pojawia zawdzięczamy muzyce średniowiecznej. Po pierwsze: to od około IX wieku mówimy o muzyce wielogłosowej. Rozwija się ona u średniowiecznych mistrzów: Leoninusa i Perotinusa, w wielu ówczesnych ośrodkach, których centra zazwyczaj stanowiły siedziby zakonów. Linearyzm renesansowy nie jest niczym innym jak nawiązaniem do tradycji śpiewu chorałowego. Długie, płynne linie melodyczne, zakaz stosowania skoków powyżej seksty- wszystko to wskazuje na ciągle żywy obraz muzyki średniowiecznej i traktowanie jej jako wzorca. 2. Rytmika renesansowa- uporządkowana i klarowna, narzucona przez kompozytora- zdecydowanie różni się od średniowiecznego rytmiki śpiewów chorałowych, ale nie zaistniałaby gdyby nie pierwsze eksperymenty Leoninusa i Perotinusa, dokonania Franca z Kolonii. Pierwsze utwory renesansowe, twórczość Dufaya, wiążą się z działalnością szkoły burgundzkiej, będącej pomostem między średniowieczem i renesansem. Eksperymenty rytmiczne dostrzegamy już u Philippe de Vitry, którego domeną twórczości jest motet izorytmiczny, stosujący schematy color i talea (rytmiczne i melodyczne). 3. Wykonanie w renesansie długi czas nie ulega zmianie- chór męski a capella. Jeszcze długo publiczny śpiew kobiet uważano za coś sprzecznego z normami obyczajowymi, za zachowanie nieodpowiednie, niegodne damy. Czymś typowym dla renesansu przestaje być monodia. Charakterystyczne są utwory czterogłosowe. Harmonika wzoruje się tym razem na szkole burgundzkiej. W odróżnieniu od pierwszych śpiewów wielogłosowych w średniowieczu i ówczesnej teorii muzyki- w renesansie nie kwinta, kwarta i oktawa są współbrzmieniami uprzywilejowanymi, ale konsonanse niedoskonałe- tercja i seksta, co stwarza ciążenie ku harmonice funkcyjnej. 4. Zmienia się notacja- w renesansie mamy do czynienia z notacją mensuralną. Pojawiają się nowe, coraz mniejsze wartości rytmiczne, z biegiem czasu tempus imperfectum zaczyna dominować nad perfectum. Każdy z głosów utworu polifonicznego dąży do uzyskania jak największej samodzielności. Z jednej strony- jest to pewna innowacja, duży krok na przód w stosunku do epok poprzednich, a z drugiej- jest to też kontynuacja, rozwinięcie tego, co pozostawiło średniowiecze. 5. Średniowieczne modi ciągle stanowią podstawę dla kształtowania harmoniki utworów. Ważną zmianą wprowadzoną w renesansie jest zastosowanie podstawy basowej w utworach wielogłosowych- co jest kolejnym krokiem w stronę systemu dur- moll. System octoechos zostaje rozbudowany do 12 modi. Do skal: doryckiej (od d), frygijskiej (od e), lidyjskiej (od f) i miksolidyjskiej (od g) dołączają: jońska (od c) i eolska (od a). 6. Na czoło wysuwa się muzyka świecka. Dworska, ludowa- renesans jest polem do popisu twórców, którzy w średniowieczu stanowiliby margines twórczości muzycznej. Jednak i tu zmiany nie zachodzą w sposób diametralny i gwałtowny. Ciągle wielką popularnością cieszą się formy muzyki religijnej- msza, motet. Wykształcają się też nowe- np. chanson, madrygał, których początki osadzone są w twórczości średniowiecznej, jednak w renesansie sięgają szczytów swej popularności i kierują muzykę na zupełnie nowe tory. Madrygał u kresu epoki staje się formą koncertującą, pełną ekspresji, uczuć, której celem jest wyrażenie wnętrza człowieka. Staje się on prototypem kantaty i inspiracją dla twórców oper. Muzyka pokazuje już człowieka żywego- ilustruje, komentuje każde jego słowo- czeka tylko na ruch... który dołącza do śpiewu w formie operowej.