1Wprawdzie w początkach XVII stulecia dziejopis miasta Żywca Andrzej Komoniecki nazywa się patriotą, ale tylko żywieckim, a więc ogranicza to pojęcie do tak zwanej małej ojczyzny. Dopiero w epoce Oświecenia nasza publicystyka polityczna, zapewne za przykładem francuskiej, zaczyna pisać często i chętnie o patriotyzmie. Franciszek Salezy Jezierski, jeden z nadwiślańskich jakobinów, zamieszcza to pojęcie w swej miniencyklopedii ("Niektóre wyrazy porządkiem alfabetu zebrane..." , 1791). W 1794 r. ksiądz Kazimierz Hoszkiewicz poświęca zaś całą broszurę wyjaśnianiu: "Co to jest być prawdziwym patriotą?". Ponieważ ukazała się ona w pierwszych tygodniach powstania kościuszkowskiego, autor na plan pierwszy wysunął walkę o niepodległość ojczyzny. Już w 1785 r. ukazywał się zresztą w Warszawie dwutygodnik "Polak-Patriota". na podst..akapitu wyjasnij pojecie malej ojczyzny